Meme Kanseri: Erken Teşhis Hayat Kurtarır

Ecem Bayındır
24 Eyl
3 dakikada okunur

Türkiye'de Kadınların Karşılaştığı En Büyük Tehdit

Meme kanseri, ülkemizde kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. T.C. Sağlık Bakanlığı 2020 verilerine göre, Türkiye'de her 4 kadın kanser vakasından 1'i meme kanseri tanısı almaktadır.

Bu durum, kadın sağlığı açısından meme kanserinin kritik önemini ortaya koymaktadır.

Rakamlarla Meme Kanseri Gerçeği

2020 yılında ülkemizde 22.805 kadına meme kanseri teşhisi konulmuştur. Bu sayı, 100.000 kadında 43,4 vaka anlamına gelmektedir

*T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Kanser İstatistikleri 2020 raporu

Yaşa Göre Risk Artışı:

Meme kanseri riski yaşla birlikte dramatik bir artış göstermektedir. 20-24 yaş grubunda 100.000'de sadece 1,3 vaka görülürken, bu sayı 45-49 yaş grubunda 117,6'ya, 60-64 yaş grubunda ise 139,7'ye yükselmektedir. Bu veriler, özellikle 40 yaş sonrası dönemde dikkatli olunması gerektiğini göstermektedir.

Erken Teşhisin Gücü

Meme kanserinde en önemli faktör erken teşhistir. Türkiye verilerine göre, meme kanseri vakalarının yüzde 45,5'i lokalize evrede yakalanmaktadır. Bu, kanserin henüz yayılmadığı ve tedavi başarı şansının en yüksek olduğu evredir.

Erken evrede yakalanan meme kanserinde tedavi başarısı yüzde 90'a kadar çıkmaktadır.

Kendi Kendine Muayene: Basit Ama Hayati

Her kadının ayda bir kez yapması gereken kendi kendine meme muayenesi, erken teşhiste kritik rol oynar.

Ne Zaman Yapılmalı:

Adet gören kadınlar: Adet bitiminden 5-7 gün sonra
Menopoza girmiş kadınlar: Her ayın aynı günü

Dikkat Edilecek Belirtiler:

Memede ele gelen kitle veya sertlik
Meme derisinde renk değişikliği
Meme başından kan veya akıntı
Memede ani büyüklük değişikliği
Ciltte portakal kabuğu görünümü
Meme başında çekilme

Yaş Gruplarına Göre Tarama Önerileri

20-39 Yaş:

Yılda bir kez hekim muayenesi
Aylık kendi kendine muayene

40-49 Yaş:

1-2 yılda bir mamografi
Yılda bir kez hekim muayenesi
Aylık kendi kendine muayene

50 Yaş ve Üzeri:

Yılda bir mamografi (mutlaka)
6 ayda bir hekim kontrolü
Aylık kendi kendine muayene

Risk Faktörlerini Tanıyın

Değiştiremeyeceğiniz Faktörler:

İleri yaş (en önemli risk faktörü)
Ailede meme/over kanseri öyküsü
Genetik mutasyonlar (BRCA1, BRCA2)
Erken yaşta adet görme (12 yaş altı)
Geç menopoz (55 yaş sonrası)

Değiştirebileceğiniz Faktörler:

Fazla kilolar
Hareketsiz yaşam
Düzenli alkol tüketimi
Uzun süreli hormon kullanımı
İlk çocuğu 30 yaş sonrası doğurma

Korunma Yolları

Sağlıklı Yaşam Alışkanlıkları:

Haftada en az 150 dakika orta tempoda egzersiz
Bol sebze, meyve ve tam tahıllı beslenme
İdeal kiloyu koruma (BKI: 18,5-24,9)
Alkol tüketimini sınırlama
Sigaradan uzak durma
Stresin kontrol altında tutulması

Türkiye'nin Dünya ile Karşılaştırması

Meme kanseri sıklığı açısından Türkiye, dünya ortalamasında yer almaktadır:

Kuzey Amerika: 95,1/100.000
Avrupa: 75,6/100.000
Türkiye: 43,4/100.000
Asya ortalaması: 34,3/100.000

Bu durum, ülkemizin orta düzey risk grubunda yer aldığını göstermektedir.

Son Yıllardaki Değişim

2016-2020 yılları arasında meme kanseri insidansında dalgalanmalar yaşanmıştır. 2019 yılında 52,6/100.000 ile en yüksek seviyeye ulaştıktan sonra, 2020'de 43,4/100.000'e düşmüştür. Bu düşüşün temel nedeni, COVID-19 pandemisi sırasında sağlık hizmetlerine başvurunun azalması olarak değerlendirilmektedir.

Meme Kanseri Türleri

Türkiye'deki meme kanseri vakalarının histolojik dağılımı:

Yüzde 83,9: İnfiltratif Duktal Karsinom (en yaygın tip)
Yüzde 7,2: Lobüler Karsinom
Yüzde 2,2: Karışık tip
Yüzde 6,7: Diğer tipler

Tedavi Başarısı ve Umut

Modern tıbbın gelişmesiyle birlikte meme kanseri tedavisinde önemli ilerlemeler kaydedilmiştir. Lokalize evrede yakalanan vakalarda tedavi başarısı yüzde 90'a kadar çıkmaktadır. Bu nedenle erken teşhis ve uygun tedavi yaklaşımı hayati önem taşımaktadır.

Sonuç: Bilinçli Olun, Düzenli Kontrole Gidin

Meme kanseri, kadın sağlığını tehdit eden ciddi bir hastalıktır. Ancak erken teşhis ve uygun tedavi ile yüksek başarı oranları elde edilebilmektedir. Her kadının yapması gerekenler:

Ayda bir kez kendi kendine muayene
Yaşa uygun düzenli hekim kontrolü
40 yaş sonrası mamografi taraması
Sağlıklı yaşam tarzını benimse
Risk faktörlerinin farkında olma

Unutmayın: Meme kanseri erken dönemde yakalandığında tedavi edilebilir bir hastalıktır. Düzenli kontrollerinizi aksatmayın ve şüpheli herhangi bir durumla karşılaştığınızda hemen uzman hekime başvurun.